Odpowiednio wybrane podłoże do roślin doniczkowych pozwoli zaspokoić większość potrzeb rośliny i sprawi, że roślina będzie rosła zdrowo i zachwycała swoją urodą.  W zależności od gatunku czy kraju pochodzenia, dla różnych roślin odpowiednie będzie podłoże o innych właściwościach.  Jak wybrać podłoże do najczęściej hodowanych w domu kwiatów? A może lepiej przygotować je samemu?

Skład podłoża

Dobre podłoże jest najistotniejszym punktem uprawy roślin doniczkowych. Odpowiednio przygotowane, powinno zapewnić nie tylko odpowiednią ilość składników pokarmowych, ale również dobry drenaż i dostęp powietrza do korzeni.

Podstawą większości rodzajów ziemi są ziemia próchnicza oraz torf. Ziemia próchnicza odpowiada za początkowy „magazyn” składników pokarmowych dla rośliny, podczas gdy torf sprawia, że podłoże ma zwiększoną zdolność magazynowania wody, a do tego jest lekkie i korzeniom łatwiej się w nim rozwijać. W zależności od potrzeb rośliny, dedykowane podłoże może dodatkowo zawierać:

  • Perlit, keramzyt, wermikulit – tak zwane rozluźniacze podłoża. Dzięki dodaniu pokruszonych kawałków minerałów, podłoże jest mniej zbite i nie przykleja się tak do korzeni. Dodatkowo keramzyt wysypany warstwą na dno doniczki stanowi świetną warstwę drenażową, zwłaszcza dla tych osób, które mają tendencję do przelewania kwiatów.
  • Żwir i piasek kwarcowy – osuszacze podłoża. Nie tylko zwiększają jego przepuszczalność, ale także sprawiają, że przesycha ona szybciej.
  • Włókno kokosowe – to popularny spulchniacz o działaniu podobnym do torfu. Dzięki dodatkowi włókna kokosowego, podłoże dłużej trzyma wodę.
  • Hydrożel – coraz częściej stosowany nie tylko w uprawach zewnętrznych ale i w domu. Jego zdolność do pobierania wody z gleby, a następnie uwalniania jej w okresach bardziej suchych sprawia, że maleje konieczność regularnego podlewania.

Podłoża do roślin doniczkowych

Rodzaje ziemi do kwiatów doniczkowych

Skład podłoża dla konkretnej rośliny może znacząco się różnić od składu np. ziemi uniwersalnej. Nic w tym dziwnego – rośliny mają różne wymagania dotyczące wilgotności, zasobności w składniki odżywcze czy choćby pH podłoża. Dlatego decydując się na konkretną roślinę, warto najpierw prześledzić jej wymagania glebowe, a następnie wybrać odpowiednie podłoże.  Dla większości roślin specjalnych (np. dla tzw. roślin mięsożernych czy dla sukulentów) można w sklepach znaleźć dedykowane podłoże. Jednak ogółem ziemie dla roślin można podzielić na kilka zasadniczych podgrup, z których najbardziej popularną jest ziemia uniwersalna.

Podłoże dla roślin zielonych

To podłoże dla większości roślin o zielonych liściach, takich jak fikusy, draceny czy difenbachie. Mieszanka torfu i glinki ma zwiększone możliwości magazynowania wody, dlatego jest to podłoże dla roślin lubiących wilgoć, więc możemy posadzić w nim również kwitnące rośliny wilgociolubne, na przykład skrzydłokwiaty.

Podłoże dla kaktusów

Ziemia do kaktusów to mieszanka keramzytu, piasku kwarcowego oraz torfu wysokiego i niskiego. Większość podłoża stanowi gruboziarnisty piasek. Kaktusy lubią podłoże luźne i szybko przesychające, stąd obecność „przesuszaczy” i zawartość piasku sięgająca nawet 70%.

Podłoże dla paproci

Ponieważ paprocie często rosną w środowiskach podmokłych, a do tego na kwaśnej glebie, podstawą podłoża dla nich jest kwaśny torf i keramzyt.

Podłoże dla storczyków

To bardzo charakterystyczne podłoże, różniące się znacznie od tego, co mamy na myśli mówiąc „ziemia do kwiatów”. Jest to bowiem zwykle mieszanka samych wypełniaczy i dodatków, takich jak kora, keramzyt  czy chipsy kokosowe. Storczyki, tak jak wszystkie epifity, które również można sadzić w tym podłożu, muszą bowiem mieć nieprzerwany dostęp powietrza do korzeni. W naturze porastają one drzewa, dlatego podłoże ma jak najbardziej upodobnić się do miejsca naturalnego bytowania epifitów.

A gdyby tak zrobić skomponować samodzielnie?

Samodzielne przygotowanie podłoża nie jest trudne. Najpierw należy  poznać wymagania glebowe rośliny, dla której podłoże chcemy przygotować, a następnie zakupić w sklepie ogrodniczym wszystkie potrzebne składniki. Należy pamiętać przede wszystkim o tym, że ziemia z ogrodu nie nadaje się dla kwiatów doniczkowych. Jest ona zbyt ciężka, poza tym może zawierać nasiona chwastów czy patogeny, które mogą następnie wywołać choroby u roślin w niej posadzonych.

Komponenty organiczne

W zależności od tego, czego potrzebuje roślina, wybieramy konkretny komponent organiczny lub ich mieszankę. Na komponenty organiczne składają się:

  • Ziemia kompostowa – wpływa na żyzność podłoża, rozluźnia i napowietrza. Bogata w sole mineralne i próchnicę. Jest nie tylko podstawowym komponentem do przygotowania własnej mieszanki, ale może służyć jako nawóz
  • Torf – zatrzymuje w podłoży wilgoć, zwiększa jego przewiewność i ma wpływ na pH podłoża. W zależności od pH wyróżniamy trzy typy torfu – torf wysoki (pH 3 – 4,5), torf niski (pH 6,5 – 7) i torf odkwaszony (pH 5,5 – 5,6)
  • Czarna ziemia – to zwykle ciemna, żyzna gleba, zasobna w składniki pokarmowe. Zwykle przesiewana

Uniwersalna mieszanka dla roślin to zwykle torf z ziemią kompostową w proporcjach 1:1 plus ewentualne dodatki.

Komponenty mineralne

Komponenty mineralne w podłoży nie mają większego wpływu na żyzność, ale pozwalają na regulację przepływu wody – im jest ich więcej, tym podłoże będzie lepiej odprowadzać nadmiar wody, a co za tym idzie, szybciej przesychać.

  • Piasek – zapobiega zbrylaniu i spulchnia podłoże, rozluźniając je.
  • Keramzyt – wpływa na lepsze napowietrzenie, zapobiega zatrzymywaniu wody przez składniki chłonne podłoża (np torf). Często stosowany jako warstwa drenażowa na dnie doniczki
  • Perlit i wermikulit – rozluźniają podłoże jednocześnie zatrzymując w nim wilgoć i zapobiegając wodnym zastojom. Występuje w różnych wielkościach, które należy dobrać względem wielkości doniczki – im większa doniczka tym większa frakcja jest zalecana
  • Kora – rozdrobiona lub przekompostowana poprawia dostęp powietrza do korzeni. Rozkładając się w podłożu zakwasza je
  • Chipsy kokosowe – świetnie napowietrzają podłoże, dodatkowo utrzymując w nim wilgoć. Są bardzo trwałe i bardzo powoli ulegają rozkładowi, dlatego często stosowane są zamiast kory
  • Włókna kokosowe – poprawia przepuszczalność i przewiewność podłoża, jednocześnie zatrzymując wilgoć i zapobiegając zaleganiu wody
  • Hydrożel – wspomniany już wcześniej sposób na podlewanie dla zapominalskich. Drobna domieszka hydrożelu zaabsorbuje wodę w momencie, gdy jest jej dostatek i odda roślinie, gdy nadejdzie czas suszy.

Znając właściwości poszczególnych komponentów i wymagania glebowe konkretnej rośliny można zabrać się za samodzielne stworzenie podłoża idealnego. Dobrze jednak pamiętać, by w razie braku pewności, skorzystać z wiedzy kogoś doświadczonego, gdyż w przypadku roślin bardzo wrażliwych, możemy doprowadzić do pogorszenia wyglądu lub nawet choroby, jesli nasze własne podłoże będzie nieodpowiednie.