Trawnik – choć myślimy o nim jak o jednym zielonym organizmie – jest sumą wszystkich pojedynczych roślin w nim obecnych. A rośliny mają to do siebie, że chorują lub marnieją w odpowiedzi na pogorszenie warunków glebowych. Jakie czynności należy wykonać, żeby cieszyć się równą i jednolicie zieloną murawą? O tym wszystkim podpowiadamy w tym artykule!
Wiosenne zabiegi pielęgnacyjne
Wiosna to najlepszy czas na wszelkie czynności i zabiegi, mające na celu poprawienie kondycji naszej murawy. Zwłaszcza, że trawnik po zimie nie prezentuje się zbyt efektownie. Jeśli chcemy szybko poprawić jakość murawy i zapobiec późniejszym ewentualnym problemom z trawnikiem, z nastaniem cieplejszych dni i rozmarznięciem ziemi musimy zabrać się do pracy!
Koszenie trawnika
Pierwsze koszenie to absolutna podstawa. Do koszenia zabieramy się jednak dopiero w momencie, gdy darń obeschnie. Koszenie mokrej trawy może powodować jej żółknięcie. Dobrze też sprawdzić, czy po zimie noże kosiarki są odpowiednio ostre i będą trawę równo ścinać, a nie targać i szarpać jej źdźbła. Tępe noże sprawią, że trawa zostanie skoszona nierówno, co wpłynie później na nierówny wzrost ździebeł lub zamiast kosić może wyrywać część kęp wraz z korzeniami. A to z kolei zmusi nas do wzmożonej pracy, polegającej na wypełnieniu ubytków.
Grabienie trawnika
Sprężyste, wachlarzowate grabie to niezbędne narzędzie w każdej ogrodniczej szopie. Usunięcie zeschniętych ździebeł trawy, liści czy drobnych gałązek jest nie tylko konieczne dla dalszej pielęgnacji, ale dokładne grabienie pozwoli szczegółowo przyjrzeć się darni. Jeśli znajdziemy miejsca odbiegające od normy, zachwaszczone, sfilcowane lub wyschnięte, będziemy mogli bez zwłoki podjąć dalsze kroki.
Wałowanie trawnika
Wczesną wiosną trzeba liczyć się z niezapowiedzianą wizytą kretów. Z kolei mroźna zima mogła doprowadzić do tak zwanych wysadzin mrozowych, czyli uniesienia fragmentu darni na skutek zamarzania i rozmarzania wody w pod jej korzeniami. Ziemię z kretowiska należy wsypać do dołu kretowego, przy okazji można dodać preparat odstraszający krety. Następnie trawnik należy zwałować, wyrównując nierówności powierzchni. Zwykle wystarczającym ciężarem jest wał o wadze 70-80 kg. Pozostałe ewentualne dołki należy zniwelować poprzez nacięcie darni na ich powierzchni na krzyż, odwinięcie jej na bok i uzupełnienie ubytku substratem do trawników.
Wertykulacja trawnika
Ten zabieg jest konieczny właśnie wiosną, gdyż pobudza on murawę do intensywnego wzrostu po zimowym odpoczynku. Czynność ta polega na pionowym nacinaniu darni metalowymi ostrzami, zwykle przy pomocy wertykulatora. Dzięki powstałym nacięciom korzenie traw uzyskują lepszy dostęp do powietrza, światła słonecznego i wody, a usuwanie filcu z trawy jest łatwiejsze. Nacięcie murawy pobudza do wzrostu młode pędy, dzięki czemu po paru tygodniach murawa staje się gęstsza. Warto jednak pamiętać, że wertykulację wykonujemy na murawie, która ma co najmniej dwa sezony. Przeprowadzenie jej na młodszej trawie grozi jej zniszczeniem.
Aeracja napowietrzająca trawnika
Aeracja to czynność mająca na celu napowietrzenie gleby pod trawnikiem. Jest to zabieg niezbędny w przypadku trawników wieloletnich, pod którymi gleba jest zwykle mocno zwarta i zbita, ze względu na codzienne użytkowanie murawy. Za pomocą nakłuwania murawy możemy rozluźnić glebę, usprawnić wnikanie nawozów i wody w głąb systemu korzeniowego, poprawić zdolności regeneracyjne trawy i jej odporność na zadeptywanie.
Zabieg aeracji można wykorzystać w jeszcze jeden ważny sposób. Jeśli murawa jest narażona na długie okresy suszy lub jeśli trawa rośnie na glebie zwartej i kiepsko magazynującej wodę, podczas aeracji możemy posypać trawnik hydrożelem ogrodniczym, a następnie zagrabić go w sposób umożliwiający wniknięcie granulek hydrożelu do dziurek powstałych podczas zabiegu.
Hydrożel osadzony w glebie będzie dodatkowym rezerwuarem wody dla trawnika, co więcej, zmniejszy szkodliwość tak zwanej suszy fizjologicznej.
Susza fizjologiczna występuje wtedy, gdy roślina nie może pobrać wody, mimo, że tej wokół nie brakuje. Na przykład w czasie mrozów, gdy zamarzająca gleba zamyka korzeniom traw dostęp do wody. W takich sytuacjach hydrożel będzie stanowił jej dodatkowy rezerwuar i nie dopuści do przesuszenia murawy.
Usunięcie chwastów i mchu z trawnika
Chwasty pojawiają się zwykle na trawniku źle pielęgnowanym lub osłabionym. Prowadzą one do uszkodzenia murawy, obniżają jego estetykę, a niekontrolowane mogą rozrosnąć się nadmiernie, wypierając trawę. Dlatego jednym z wiosennych zabiegów pielęgnacyjnych, wykonywanych prewencyjnie może być oprysk z selektywnych preparatów chwastobójczych. Ich selektywność polega na tym, że atakują one wszystkie rośliny dwuliścienne, oszczędzając jednoliścienne trawy (np. Chwastox Trio 540 SL). Niestety środki te nie są skuteczne do zwalczania popularnego chwastu trawników jakim jest perz, który też jest trawą. W przypadku perzu odpowiednią strategią będzie jego wczesne zauważenie i szybkie usunięcie mechaniczne.
Z kolei mech jest zwykle oznaką zakwaszenia gleby. Zwykle wapnowanie powinno przynieść skuteczny efekt. Można też użyć odpowiednich preparatów niszczących mchy lub użyć nawozu zawierającego żelazo. Zmiana pH jest jednak kluczowa, ponieważ jeśli nie zmienimy warunków glebowych, problem mchu będzie regularnie nawracał.
Inne zabiegi regeneracyjne trawnika
Wiosna jest czasem przygotowywania murawy do fazy wzmożonego wzrostu i wiosenne czynności mają kluczowe znaczenie dla wyglądu trawnika przez resztą roku. Nie oznacza to jednak, że na tym kończą się zabiegi regeneracyjne trawnika. Przez resztę roku identyfikujemy bieżące problemy murawy i skutecznie im przeciwdziałamy. Oprócz chwastów i chorób, które mogą atakować trawnik przez cały rok, możemy mieć do czynienia z kilkoma innymi przyczynami spadku jakości murawy.
Przebarwienia i wypalone plamy na trawniku
Miejscowe przebarwienia murawy lub wypalone w trawie plamy zwykle są efektem przenawożenia – zwłaszcza gdy mowa jest o nawozach mineralnych – głównie azotowych. Aby uratować trawnik w tym miejscu trzeba wykonać obfite i intensywne podlewanie, które zmniejszy miejscowe stężenie substancji w glebie. W razie dużych zniszczeń, będzie trzeba uzupełnić ubytki i dosiać trawę. Żeby uniknąć problemu w przyszłości, trzeba uważnie dawkować ilość zadawanego nawozu oraz zwrócić uwagę na ewentualne zagłębienia terenu, w których nawóz się gromadzi.
Wyeliminowanie zastoisk wodnych na trawniku
Zagłębienia murawy nie tylko mogą spowodować przenawożenie w miejscu nierówności, ale także zwiększają gromadzenie się wody, które może doprowadzić do gnicia i chorób trawy oraz utrudniają prawidłowe koszenie. Dlatego warto je na bieżąco wyrównywać poprzez nacięcie darni na krzyż, a następnie odgięcie jej tak, by odsłonić glebę pod spodem. Ubytek wyrównujemy ziemią lub substratem, a następnie delikatnie ubijamy i przykrywamy na powrót darnią, sprawdzając czy dosypana ilość ziemi jest odpowiednia. Następnie obficie podlewamy. W ciągu następnych tygodni nacięta darń zrośnie się i po ubytku nie pozostanie śladu.
Wydeptane ścieżki na trawniku
Ziemia w miejscach, po których chodzimy najczęściej ubija się i zagęszcza, przez co utrudniony jest dostęp wody i powietrza do korzeni trawy, a murawa w tym miejscy robi się coraz rzadsza. Miejsca te możemy napowietrzyć i rozluźnić za pomocą ostrego szpadla i wideł, a następnie dosypać trawy, która zagęści murawę na tym obszarze. Jeśli jednak ścieżka jest miejscem regularnie uczęszczanym, bo na przykład prowadzi do szopy lub altany, może nie udać nam się przywrócić murawy do żądanego stanu i warto rozważyć zbudowanie prawdziwej ścieżki z kamieni, żwiru czy płyt chodnikowych.