Przesadzanie roślin doniczkowych to jeden z podstawowych zabiegów pielęgnacyjnych. Najczęściej powodem jest szybko rozrastający się system korzeniowy, któremu zaczyna być zbyt ciasno lub naziemna część rośliny urośnie i w zbyt małej doniczce zaczyna się przewracać. Generalnie młode rośliny szybko rosną i szybko wyjaławiają podłoże, dlatego przesadzanie jest niezbędne, nawet gdy doniczka wydaje się akuratna. Poniżej kilka podstawowych zasad jak to zrobić sprawnie i z korzyścią dla przesadzanych roślin.
Dlaczego przesadzamy rośliny?
Odpowiedź jest bardzo prosta, trzeba przesadzać rośliny, gdyż nieustannie rosną. Im młodsze, tym szybciej robi im się zbyt ciasno. Jeśli szybko rosną korzenie, zaczyna w doniczce brakować podłoża i substancji odżywczych a to skutkuje zahamowaniem wzrostu części naziemnej. Jeśli szybko rośnie część naziemna, zbyt mała doniczka zaczyna tracić stabilność i się przewraca. Jest i kolejny powód. Rośliny świeżo zakupione. Rosną najczęściej w zbyt małych już doniczkach i ich korzenie przerastają na zewnątrz. Poza tym sadzi się je w podłożu tzw. produkcyjnym, czyli niezwykle ubogim, nawożąc dolistnie nawozami w płynie. Dlatego ważnym jest, by dość szybko taka zakupiona roślina znalazła nowe miejsce w nowej, odpowiednio dużej doniczce wypełnionej żyznym podłożem.
Optymalne terminy i częstotliwość przesadzania
Jest kilka zasad dotyczących terminów, których powinno się przestrzegać, jeśli nasze domowe rośliny mają być zdrowe i pięknie się prezentować. Generalnie przesadzamy rośliny wiosną, zanim jeszcze wejdą w fazę wegetacji. Jest to najczęściej koniec lutego, początek marca. Ale nic się nie stanie, jeśli przesadzimy je później. Dobrze jest jednak nie przesadzać roślin, które już kwitną. I nie przesadzać bez konieczności żadnych zimą, rośliny potrzebują okresu spoczynku.
Z częstotliwością jest różnie. Może na początek, których roślin się już w sadzanie nie przesadza? Otóż: starych i wielkich (tak kolokwialnie rzecz ujmując). Ale to też nie jest tak, że nie trzeba o nie dbać. Powinno się wymienić co roku część podłoża i to jałowe zastępować żyznym. Co kilka lat (2-3) powinno się przesadzać rośliny domowe. Rośliny młode i te, które szybko rosną powinny być przesadzane każdej wiosny. Również rośliny balkonowe powinny być przesadzane co roku. Jeśli rosną w dużych skrzynkach i jest to niemożliwe, trzeba im przed każdym sezonem wymieniać wierzchnią warstwę podłoża na nowe.
Dobór nowej doniczki i podłoża
Gdy przesadzamy rośliny, najczęściej potrzebna jest doniczka większa. Jeśli roślina jest mała, wystarczy taka 2-3 cm większa, jeśli średnia – co najmniej 5 cm. Rośliny o dużych gabarytach najczęściej zostają w tej samej donicy tylko wymienia się im podłoże. A gdy się zbyt duże i ciężkie, część podłoża bez wyjmowania rośliny z pojemnika.
Bez znaczenia jest czy nowa doniczka będzie gliniana, szklana, ceramiczna, drewniana czy z tworzywa. Co prawda te gliniane przepuszczają powietrze, ale nie jest to warunek konieczny by rośliny nam pięknie rosły. Są inne sposoby by ziemia została napowietrzona.
Najczęściej spotykanym podłożem jest to uniwersalne, które tworzone jest na bazie odkwaszonego torfu wysokiego z dodatkiem ziemi kompostowej oraz różnych mikroskładników. I ta ziemia jest odpowiednim podłożem dla większości roślin domowych. Ale warto jest czasami dołożyć kilka złotych i kupić podłoże dedykowane konkretnej roślinie. Wówczas mieszkanka jest specjalnie dla niej komponowana, ma odpowiednie pH, zawiera dopasowane proporcja azotu, fosforu i potasu. Zawiera wapń albo go właśnie nie zawiera. Wspomaga kwitnienie, jeśli mają być piękne kwiaty albo wybarwienie liści, by zieleń była soczysta. Skład mieszanki ma znaczenie.
I jeszcze coś, co powinno się znaleźć w każdej nowej doniczce wraz z podłożem. Mowa tu o hydrożelu. To nowość ostatnich lat, ale należąca do tego rodzaju nowości, że gdy się użyje go pierwszy raz, to jest zdziwienie, jak można było bez hydrożelu wcześniej uprawiać rośliny. Hydrożel ma wiele zalet. Np. w szafce zajmuje niewiele miejsca, gdyż są to maleńkie granulki. Ale te granulki mają moc. Absorbując wodę wielokrotnie swą objętość zwiększają. Gdy już wodą nasiąkną stają się jej magazynem. I tu korzyści dla roślin:
- jeśli nalejemy zbyt dużo wody, hydrożel nadmiar usunie wchłaniając ją powiększając swoją objętość (stanie się jakby zastygłą galaretką)
- wraz z wodą magazynuje składniki odżywcze
- w chwili niedoboru wody uwalnia ją wraz ze składnikami odżywczymi (wówczas się kurczy)
- pęczniejąc i kurcząc się spulchnia i napowietrza ziemię w doniczce
- znacząco zmniejsza częstotliwość podlewania
W chwili wyjazdy na urlop jeden problem mniej. Obfite nalanie wody do doniczki i można zapomnieć o podlewaniu na czas wyjazdu.
Przesadzanie krok po kroku
- kilka godzin przed przesadzaniem należy roślinę obficie podlać, łatwiej będzie ją w delikatny sposób wyjąć z doniczki
- bryła korzeniowa musi zostać rozluźniona, trzeba się dokładnie pozbyć jałowego podłoża delikatnie wytrząsając dłonią ziemię
- korzenie uszkodzone, zeschnięte i te najdłuższe można przyciąć, pobudzi to roślinę do wypuszczenia nowych
- dno zawsze wykłada się warstwą drenażową (kamyczki, żwir, keramzyt), dopiero na nią ziemię wymieszaną w odpowiednich proporcjach hydrożelem (wg. zaleceń producenta)
- roślinę po włożeniu zasypuje się podłożem do takiej wysokości by podstawa pędów pozostała nad powierzchnią. By ziemia dobrze wypełniła przestrzenie między korzeniami dobrze jest roślinę umieścić głęboko a w trakcie dosypywania ziemi delikatnie ją unosić do góry. Wówczas korzenie idealnie się ułożą
- a teraz obfite podlewanie, a gdy woda wsiąknie uzupełnić należy podłoże na odpowiednią wysokość (podstawa pędu nad powierzchnią a ziemia 1-2 cm poniżej poziomu doniczki)
- w zależności od rośliny pierwsze nawożenie za 2-3 tygodnie nawozem dedykowanym